Jak zwiększyć odporność organizmu?
Zgodnie z dietetyką medycyny chińskiej i naturalnymi cyklami pór roku, zima to naturalny czas spoczynku, w którym ważne jest zachowanie równowagi w organizmie przy niesprzyjających warunkach otoczenia. Brak tej równowagi najczęściej objawia się w postaci chorób takich jak przeziębienie czy grypa, które pojawiają się w wychłodzonym i źle odżywionym ciele. Rozgrzewająca, zimowa dieta nie oznacza tylko grzańca czy ostrych przypraw. Zwiększenie odporności wymaga cierpliwości, jednak nie jest bezpośrednio związane z wieloma dietetycznymi wyrzeczeniami. Rozgrzewające napoje czy zdrowe dania jednogarnkowe pomogą w tym procesie, jeśli będą przygotowane z odpowiednich składników. Warto o to zadbać, aby nasz organizm przechodził sezon zimowy bez licznych infekcji.
Co warto jeść zimą?
1. Kasze, zboża i tzw. pseudozboża
Istnieje wiele produktów, które są lekkostrawne, a jednocześnie dobrze rozgrzewają ciało. Zimą warto przygotowywać pożywne, bogate w orzechy i nasiona poranne owsianki. Zboża, kasze i pseudozboża (takie jak amarantus, kasza jaglana, gryczana czy quinoa - znana też jako komasa ryżowa) dostarczają mnóstwa składników odżywczych, a przede wszystkim dobrej jakości węglowodanów, błonnika, białka, pierwiastków i witamin. Kasza to także doskonały dodatek do bulionu. Rozgrzewająca zupa poprawi kondycję układu odpornościowego. Do owsianek czy zup warto dodawać również odrobinę oleju lnianego, który reguluje pracę układu odpornościowego i działa przeciwzapalnie.
2. Witaminy i mikroelementy
Zimą podaż witamin i mikroelementów ze świeżych owoców i warzyw jest bardzo ograniczona, co może odbijać się na naszym zdrowiu (zwłaszcza odporności na mikroorganizmy chorobotwórcze). Aby uzupełniać ich niedobory, należy sięgać po orzechy, pestki i nasiona. Jeśli dysponujesz orzechami z własnego ogrodu (na przykład włoskimi), warto je wyłuskać i zamrozić lub przechowywać zapakowane próżniowo, aby zawarte w nich kwasy tłuszczowe nie ulegały jełczeniu. Takie orzechy dłużej będą miały swoje zdrowotne właściwości.
Niezwykle ważnym, zimowym źródłem mikroskładników są kiełki. To prawdziwe bomby witaminowe, bogate także w cenne pierwiastki. Mają one wiele zdrowotnych właściwości - m.in. posiadają związki przeciwnowotworowe. Zimą warto spożywać te rodzaje, które wspierają układ odpornościowy. Zaliczamy do nich:
- kiełki rzodkiewki bogate w witaminy A i C, a także, fosfor, wapń i magnez;
- kiełki lucerny zawierające sporo witaminy A i C;
- rzeżuchę, która także zawiera sporo witaminy A i C.
Organizm zimą jest obciążony większą ilością stresorów (zarówno psychicznych, jak i czynników fizycznych czy biologicznych) i potrzebuje także przeciwutleniaczy. Te znajdziemy przede wszystkim w kiełkach brokułu czy jęczmienia.
3. Rozgrzewające zioła i dodatki
Odpowiedni dobór przypraw nie tylko zadba o odpowiednie rozgrzanie ciała, ale dostarczy mnóstwa składników wspierających organizm w walce z infekcjami. Do najważniejszych przypraw, które włączam co roku do zimowego menu, należą:
- imbir,
- kardamon,
- cynamon,
- goździki,
- gwiazdki anyżu,
- kurkuma.
Wszystkie te przyprawy zawierają liczne fitozwiązki, mające szeroki zakres działania na organizm. Olejki eteryczne aktywizują się już w jelitach, normalizując florę jelitową i działając przeciwutleniająco. Antyoksydanty zawarte w przyprawach będą działały także na cały organizm, wspomagając usuwanie wolnych rodników i toksyn. Herbatki rozgrzewające czy poranne mleko zaparzane z cynamonem, imbirem i goździkami wzmocnią odporność u dzieci. Koktajl na odporność wykonany z ciemnych owoców (np. jagód) z dodatkiem mielonych goździków, cynamonu i kardamonu dostarczy wielu przeciwutleniaczy, które będą wspierały układ immunologiczny w walce z patogenami. Dodatkowo zimowa dieta powinna być bogata w czosnek i cebulę, które są znane z właściwości wspierających układ odpornościowy w walce z patogenami - ze względu na silne działanie biobójcze.
Podsumowanie
Krótkie dni i zimowe chłody w istotnym stopniu oddziałują na nasz apetyt i zapotrzebowanie na różne składniki odżywcze. Warto wybierać te zdrowe i przygotowywać je w odpowiedni sposób, aby organizm był dobrze ogrzany i odżywiony. Im lepiej wykorzystamy zasoby zgromadzone latem, tym łatwiej będzie nam wytrwać w zdrowiu do upragnionej wiosny.
dietetyk
Jagoda Dąbrowska
...bo domowe jest lepsze!