Domowe dodatki na wielkanocny stół: ćwikła, chrzan oraz majonez!

Przetwory

2024-03-27 Drukuj

śr. 5 | ilość ocen: 2

Chrzan obok ćwikły i majonezu to najbardziej kojarzący się dodatek do dań wielkanocnych. Użyć możesz go zarówno do jajek, kanapek z wędzoną szynką lub pieczonym schabem, jak i jako dodatek do obiadu. Zarówno tarty chrzan, jak i ćwikłę z łatwością przygotujesz w domu, dlatego, jeśli chcesz się cieszyć jeszcze bardziej intensywnym smakiem i aromatem swoich potraw, zdradzimy Ci dziś nasze sprawdzone przepisy! Zanim jednak przejdziesz do gotowania, przeczytaj ten uroczy, wielkanocny wierszyk!

Ćwikła i chrzan

wierszyk wielkanocny

Już tańcuje ćwikła z chrzanem,
jak tańcuje pani z panem.
W buraczkowej sukni ćwikła,
więc nadzieja chrzanu nikła,
że zachowa biel swą szarą,
kiedy taką będą parą…
Zatem chrzan tak ostro szepcze:
- czemu pani wciąż mnie depcze?!
Ćwikła na to tak do chrzanu:
- coś się chyba zdaje panu!!
Lecz nim z tego kłótnia wyszła,
pora na posiłek przyszła.
Szynka z jajkiem weszli razem,
lecz nie uszło im to płazem –
było pewne zamieszanie,
jak to w Święta, gdy śniadanie…
Chrzan i ćwikłę pochwalono,
po czym chętnie ich zjedzono!

Chrzan

Nic lepiej od niego nie zaostrza smaku mięs i wędlin, a święta bez chrzanu są, mówiąc wprost, nieco do chrzanu… ;) Warto zatem przygotować odpowiednią porcję tego świetnego specjału, czy to w wersji „na ostro”, czy też nieco złagodzonej dodatkiem śmietany lub wzbogaconej w jakiś własny, oryginalny sposób. Ciekawe efekty smakowe daje połączenie chrzanu np. z czarną porzeczką czy żurawiną.

Chrzan pochodzi z Dalekiego Wschodu, ale w naszym kraju zadomowił się tak bardzo, że często bywa traktowany jest jak zwykły chwast. Od wieków cieszy się wielkim uznaniem mistrzów polskiej kuchni. I słusznie, bo jest to roślina prawdziwie niezwykła, zazwyczaj używana przy kiszeniu ogórków. To co najważniejsze, czyli korzenie chrzanu są bardzo ostre w smaku, a przy tarciu potrafią chyba każdego doprowadzić do łez… Zawierają imponujące ilości witaminy C. Starty świeży chrzan doskonale sprawdzi się jako dodatek do sosów, majonezu, masła czy surówek. Najlepszy jest chrzan świeżo utarty i odpowiednio przyprawiony (m.in. cytryną czy kwaskiem cytrynowym). Dodany do „pieczystego”, ryb i wszelkich wędlin wzbogaci ich smak, a przy okazji korzystnie wpłynie na układ trawienny i dostarczy solidnej dawki wspomnianej już witaminy C. Warto mieć na uwadze, że gotowanie chrzanu niszczy tę witaminę.

Tak więc jedzmy pyszny i zdrowy chrzan – najlepiej domowy! Nadajmy ostrości i wyrazistości ulubionym potrawom, a kiedy coś znów wyda nam się „do chrzanu”, pomyślmy jak dziwne są drogi skojarzeń i starajmy się utrzeć nosa wszystkim, którzy chrzan nazbyt sobie lekceważą.

W tekście wykorzystano „Iskier przewodnik sztuki kulinarnej” Marii Lemnis i Henryka Vitry, Warszawa 1976

Przepis na domowy chrzan

Przygotowanie:

Chrzan obierz i włóż do zimnej wody na około 30 minut, a następnie zatrzyj go na tarce. Wymieszaj sól, cukier oraz sok z cytryny i śmietanę. Do powstałego sosu dodaj starty chrzan, wszystko ponownie wymieszaj i spróbuj. Jeśli konsystencja będzie zbyt gęsta, dodaj więcej śmietany. Możesz również dodać większą ilość cukru, jeśli wolisz chrzan bardziej słodki. Przełóż chrzan do słoika — dodatek jest już gotowy do jedzenia!

Uwaga!

Chrzan możesz również zapasteryzować — w tym celu ogranicz ilość cukru do 1 płaskiej łyżeczki, a zamiast śmietany dodaj wodę. Całość wymieszaj, przełóż do słoiczka i zapasteryzuj.

Ćwikła po staropolsku

Ćwikła już przed wiekami była bardzo cenionym dodatkiem do mięs. W XVI wieku nasz mistrz pióra, Mikołaj Rej tak oto barwnie pisał o owym specjale domowej kuchni:

„Nuż ćwikiełki w piec namotawszy, a dobrze przypiekszy, nadobnie ochędożyć, w talerzyki nakrajać, także w faseczkę ułożyć i chrzanikiem, co najdrobniej ukrążawszy przetrząsnąć, bo będzie długo trwało, także koprem włoskim, trochę przetłukszy, przetrząsać, a octem pokrapiać, a solą też trochę przesalać, tedy to jest tak osobny przysmak (…).”

wg „Iskier przewodnika sztuki kulinarnej” Marii Lemnis i Henryka Vitry, Warszawa 1976

Przepis na domową ćwikłę

Przygotowanie:

Buraki umyj i ugotuj do miękkości, a następnie obierz ze skórki i zetrzyj na drobnej tarce. Wiórki buraków podsmaż na patelni, dzięki czemu zyskają bardziej wyrazisty smak. Następnie dodaj do buraków domowy chrzan, sok z cytryny, sól i cukier. Jeśli chcesz uzyskać ostrzejszą ćwikłę, możesz do buraków dodać jeszcze odrobinę octu. Wszystko dokładnie wymieszaj, przełóż do słoiczków i wstaw do lodówki — najlepiej na całą noc.

Przepis na domowy majonez

Jeśli chcesz przygotować domowy majonez — to również jest możliwe! Przepis znajdziesz w innym naszym wpisie - tutaj! Zdradzamy tam również sposób na domowy ketchup i musztardę!

...bo domowe jest lepsze!